Kompomer Nedir?
Kompomer, diş hekimliğinde kullanılan kompozit rezin ve cam iyonomer siman karışımı bir dolgu materyalidir. Kelime olarak “kompozit” ve “iyonomer” terimlerinin birleşiminden türemiştir. Bu materyal, kompozitlerin güçlü mekanik özellikleriyle cam iyonomerlerin flor salınımı gibi biyolojik avantajlarını bir araya getirir. Diş hekimliğinde özellikle çocuk hastalarda ve süt dişlerinde yaygın olarak tercih edilir.
Kompomerlerin Yapısı
Kompomerler, kompozitlerin ve cam iyonomerlerin kimyasal yapılarını birleştiren hibrit bir yapıya sahiptir. Temel olarak, aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
- Rezin Matris: Dişlerin estetik restorasyonlarında kullanılan kompozitlerde olduğu gibi, organik bir polimer matristir.
- Cam Filler (Cam Dolgu Parçacıkları): Flor salınımını sağlayan cam partikülleri içerir.
- Fotopolimerizasyon ile Sertleşme: Kompomerler, ışıkla sertleşen (fotopolimerize olan) materyallerdir. Diş hekimliği tedavilerinde kullanılan LED veya halojen ışık kaynakları ile sertleştirilir.
- Flor Salınımı: Cam iyonomer benzeri yapı sayesinde kompomerler, belirli bir süre boyunca flor salınımı yaparak dişin çürük direncini artırır.
Kompomerlerin Özellikleri
Kompomerler, kompozit rezin ve cam iyonomer simanların avantajlarını bir araya getirir. Başlıca özellikleri şunlardır:
- Estetik Görünüm: Kompozit yapısı sayesinde kompomerler, doğal diş rengini taklit eder ve estetik bir sonuç sağlar.
- Flor Salınımı: Kompomerler, cam iyonomer simanlara benzer şekilde flor salınımı yaparak çürük oluşumunu önleyici bir etkiye sahiptir.
- Yapışma Özelliği: Kompomerler, diş yüzeyine güçlü bir şekilde yapışır ve dolgunun stabilitesini artırır.
- Kolay Uygulama: Işıkla sertleşme özelliği sayesinde uygulama süresi hızlıdır ve klinik süreçte kolaylık sağlar.
- Düşük Aşınma Direnci: Kompozit rezinlerle karşılaştırıldığında kompomerlerin aşınma direnci biraz daha düşük olabilir. Bu nedenle, arka dişlerde yoğun çiğneme baskısına maruz kalan alanlarda tercih edilmeyebilir.
- Kimyasal Dayanıklılık: Diş dokusuyla iyi bir kimyasal bağlanma gösterir.
Kompomerlerin Kullanım Alanları
- Çocuk Diş Hekimliği (Pedodonti): Kompomerler, çocuk hastalarda süt dişlerinin restorasyonunda yaygın olarak kullanılır. Flor salınımı, çocuk dişlerinde çürük oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
- Süt Dişleri Restorasyonu: Kompomerler, süt dişlerinin restorasyonunda sıklıkla tercih edilen bir malzemedir. Çocuklarda sıkça karşılaşılan diş çürüklerinin tedavisinde kompomerler iyi bir alternatiftir.
- Estetik Restorasyonlar: Kompomerler, ön dişlerdeki küçük dolgu işlemlerinde estetik sonuçlar elde etmek için kullanılabilir.
- Ortodontik Simantasyon: Braketlerin diş yüzeyine yapıştırılmasında da kompomerler kullanılabilir.
- Temel Restorasyonlar: Flor salınımı ve dişe yapışma özellikleri sayesinde temel dolgu işlemlerinde kullanılabilir.
Kompomerlerin Avantajları
- Flor Salınımı: Diş çürüklerinin önlenmesine yardımcı olur.
- Estetik: Dişle uyumlu renkte olup, estetik açıdan tatmin edici sonuçlar verir.
- Diş Yapısına Güçlü Bağlanma: Dişe güçlü yapışma sağlar ve dolgunun uzun ömürlü olmasını sağlar.
- Hassas Dokulara Uygunluk: Çocuklarda ve hassas dokulara sahip bireylerde rahatlıkla kullanılabilir.
Kompomerlerin Dezavantajları
- Aşınma Dayanıklılığı Düşük: Yüksek çiğneme kuvvetlerine maruz kalan dişlerde kullanıldığında aşınma riski artabilir.
- Yüksek Mukavemet Gerektiren Durumlar İçin Uygun Değil: Arka dişlerde yüksek mukavemet gerektiren dolgularda tercih edilmeyebilir.
Kompomerlerin Uygulama Aşamaları
- Diş Hazırlığı: Diş, dolgu işlemi için uygun şekilde hazırlanır. Çürük dokular temizlenir ve dolgu yapılacak alan belirlenir.
- Materyalin Yerleştirilmesi: Kompomer materyali dişin boşluğuna yerleştirilir.
- Fotopolimerizasyon: Kompomer, diş üzerinde ışıkla sertleştirilir.
- Sonlandırma ve Parlatma: Dolgu işlemi tamamlandıktan sonra dolgu yüzeyi düzeltilir ve cilalanır.
Kompomerler, diş hekimliğinde özellikle çocuk hastalarda ve süt dişlerinde kullanılan, flor salınımı sağlayan, estetik ve fonksiyonel bir dolgu materyalidir. Kompozit rezin ve cam iyonomer simanın avantajlarını bir araya getiren kompomerler, dişin çürükten korunmasına yardımcı olur ve estetik açıdan da tatmin edici sonuçlar verir. Kolay uygulanabilirliği ve dişe güçlü yapışma özelliği sayesinde diş hekimliğinde sıklıkla tercih edilir. Ancak yüksek çiğneme kuvvetlerine maruz kalan bölgelerde aşınma riskine dikkat edilmelidir.